ศูนย์คอมพิวเตอร์แนะนำ 5 วิธีง่าย ๆ ป้องกันข้อมูลส่วนบุคคลรั่วไหล — เริ่มต้นได้ทันที ปลอดภัยขึ้นทุกคลิก

ข้อมูลส่วนบุคคล เช่น ชื่อ–นามสกุล เลขประจำตัวประชาชน หมายเลขโทรศัพท์ หรือข้อมูลบัญชีออนไลน์ ถือเป็นทรัพย์สินสำคัญในยุคดิจิทัล หากข้อมูลเหล่านี้รั่วไหล อาจส่งผลให้เกิดความเสียหายทั้งในระดับบุคคลและองค์กร เช่น การถูกสวมรอย ปลอมแปลงตัวตน หรือการเข้าถึงบัญชีโดยไม่ได้รับอนุญาต

ศูนย์คอมพิวเตอร์จึงขอแนะนำ 5 ขั้นตอนง่าย ๆ ที่ทุกคนสามารถทำได้ทันที เพื่อช่วยลดความเสี่ยงของการถูกขโมยหรือรั่วไหลของข้อมูลส่วนบุคคล

1️⃣ ใช้รหัสผ่านที่ปลอดภัย และไม่ใช้ซ้ำกัน

รหัสผ่านที่เดาง่ายเป็นเป้าหมายแรกของผู้ไม่หวังดี
แนวทางการตั้งรหัสผ่านที่ปลอดภัย ได้แก่

• ใช้รหัสผ่านที่มีความยาวอย่างน้อย 12 ตัวอักษรขึ้นไป
• ผสมตัวอักษร ตัวเลข และสัญลักษณ์
• หลีกเลี่ยงการใช้รหัสเดิมกับหลายเว็บไซต์
• ใช้ Password Manager เพื่อช่วยจัดเก็บและสร้างรหัสผ่านที่ไม่ซ้ำกัน

เพียงเปลี่ยนรหัสผ่านให้มีความปลอดภัยมากขึ้น ก็สามารถลดความเสี่ยงจากการถูกแฮ็กได้มากกว่าครึ่ง

2️⃣ เปิดใช้ระบบยืนยันตัวตนสองขั้นตอน (Two-Factor Authentication – 2FA)

ระบบ 2FA เป็นการเพิ่มชั้นป้องกันอีกระดับ แม้ว่าผู้ไม่หวังดีจะทราบรหัสผ่าน ก็ยังไม่สามารถเข้าบัญชีได้
วิธียืนยันตัวตนที่นิยม เช่น

• การใช้แอปยืนยันตัวตน (Authenticator App)
• การรับรหัสผ่านแบบ OTP
• การยืนยันผ่านอุปกรณ์ของผู้ใช้โดยตรง

2FA ถือเป็นแนวป้องกันที่สำคัญที่สุดในยุคที่มีการรั่วไหลของข้อมูลจำนวนมาก

3️⃣ ระวังการกดลิงก์และไฟล์แนบที่ไม่น่าเชื่อถือ

การโจมตีแบบ Phishing เป็นสาเหตุหลักของการขโมยข้อมูลส่วนบุคคล
ก่อนกดลิงก์ ควรตรวจสอบให้แน่ใจเสมอว่า:

• ชื่อผู้ส่งอีเมลมีความถูกต้องและไม่น่าสงสัย
• ลิงก์ไม่ใช่เว็บปลอมที่เลียนแบบหน่วยงานราชการหรือธนาคาร
• ไม่มีข้อความที่เร่งรัดให้รีบดำเนินการ เช่น “รีบกดลิงก์เพื่อยืนยันทันที”

หากไม่มั่นใจ อย่ากดลิงก์ และอย่าให้ข้อมูลส่วนตัวใด ๆ

4️⃣ ตรวจสอบสิทธิ์แอปพลิเคชันและการเข้าถึงข้อมูลบนโทรศัพท์มือถือ

หลายแอปพลิเคชันอาจขอสิทธิ์เข้าถึงข้อมูลเกินความจำเป็น เช่น กล้อง ไมโครโฟน หรือข้อมูลรายชื่อผู้ติดต่อ
ควรปฏิบัติดังนี้:

• ตรวจสอบสิทธิ์การเข้าถึงเป็นประจำ
• ปิดสิทธิ์ที่ไม่จำเป็นต้องใช้
• ลบแอปพลิเคชันที่ไม่ได้ใช้งาน

โทรศัพท์มือถือถือเป็นศูนย์กลางของข้อมูลส่วนบุคคล หากตั้งค่าความปลอดภัยอย่างเหมาะสม ข้อมูลของเราก็จะปลอดภัยมากขึ้น

5️⃣ หลีกเลี่ยงการโพสต์ข้อมูลส่วนตัวบนสื่อสังคมออนไลน์

ผู้ไม่หวังดีมักใช้ข้อมูลสาธารณะบนโซเชียลมีเดียเพื่อสวมรอยหรือเดารหัสผ่าน เช่น

• วันเดือนปีเกิด
• หมายเลขโทรศัพท์
• ที่อยู่
• ข้อมูลเกี่ยวกับครอบครัว

ยิ่งโพสต์ข้อมูลส่วนตัวน้อยเท่าใด ความปลอดภัยยิ่งมากขึ้นเท่านั้น

สรุป

การป้องกันข้อมูลส่วนบุคคลไม่จำเป็นต้องซับซ้อน เพียงปฏิบัติตาม 5 ขั้นตอนง่าย ๆ ดังนี้

1. ใช้รหัสผ่านที่ปลอดภัย
2. เปิดระบบยืนยันตัวตนสองขั้นตอน (2FA)
3. ระวังลิงก์และไฟล์แนบที่ไม่น่าเชื่อถือ
4. ตรวจสอบสิทธิ์แอปพลิเคชันอย่างสม่ำเสมอ
5. ไม่เปิดเผยข้อมูลส่วนตัวเกินความจำเป็น

เพียงเท่านี้ก็สามารถลดโอกาสการรั่วไหลของข้อมูลส่วนบุคคลได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทั้งสำหรับประชาชนทั่วไปและบุคลากรภาครัฐ